Νέες πόλεις στη Γαλλία. Αξιολόγηση της έννοιας

 

 

 

 

 

 

Η πρώτη εντύπωση που προξενούν σε κάποιον οι καινούργιες πόλεις, έχει κάτι το τρομακτικό. Ο όρος «Νέες Πόλεις» φέρνει στη σκέψη μας την εικόνα μιας πόλης, ενώ στην πραγματικότητα η πρώτη επαφή με τις νέες πόλεις δεν ανταποκρίνεται καθόλου στην πρώτη σκέψη.

Μόλις περνάμε το σήμα ένδειξης, που φέρει το όνομα μιας απ’ αυτές, και συνεχίζουμε να περπατάμε μέσα στους αγρούς – δεν ξέρουμε αν πραγματικά φθάσαμε στο τέλος ή στην αρχή της…
Τα ονόματα των δήμων και κοινοτήτων, που βρίσκονται στις διασταυρώσεις, είναι πιο γνωστά και απ’ τις ίδιες τις καινούργιες πόλεις, πράγμα, που συντελεί στην απομάκρυνση.
Στο τέλος, μπροστά στις σημερινές κατασκευές, τις όχι τελειωμένες, ο επισκέπτης οφείλει να μαντέψει την εικόνα της αυριανής ολοκλήρωσής τους, ενώ ακόμη λείπουν τόσα τμήματα…
Η έκφραση «καινούργια πόλη» είναι στην πραγματικότητα παραπλανητική, διότι καμιά απ’ όλες αυτές δεν έχει πρόθεση να γίνει μια ολοκληρωμένη και ενσωματωμένη οντότητα – περιβαλλόμενη από την λεωφόρο εξωτερική (π.χ. Paris Bld Exterieur – Peripherique), απ’ όπου θα διακρίνουμε το καμπαναριό ενός μητροπολιτικού ναού (Le Corbusier). Aντίθετα, κάθε μια απ’ αυτές θα είναι τελειωμένη, μια δημιουργία πολυαστερικές και αστικές ενσωματώσεις από 20.000 μέχρι 40.000 κατοίκους, που θα χωρίζονται μεταξύ τους από μεγάλα φυσικά πάρκα, αφιερωμένα στη φύση, στη γεωργία και στην πνευματοσωματική ξεκούραση.
Μεταξύ αυτών των πολεοδομικών συγκροτημάτων που δημιουργούνται συχνά βασιζόμενα στις παλιές κωμοπόλεις ή χωριά, θα υπάρχει μια, που, σε σχέση με τις άλλες, θα έχει το ρόλο του κέντρου, ανάλογο με το κέντρο των παλιών πόλεων, μέσα στο οποίο θα κτίζονται μεγάλα κρατικά-ιδιωτικά-κοινωνικά εξαρτήματα, που χαρακτηρίζουν το σημερινό κέντρο των σημαντικότερων πόλεων:
Δημόσιες υπηρεσίες, Νομαρχία, Δήμος, Δικαστήρια, ιδιωτικές τράπεζες, ασφάλειες, κοινωνικοψυχαγωγικά θεάματα, θέατρο, μουσεία, μεγάλα καταστήματα κ.λ.π.

 

Αυτό το σύνολο, που προεκτείνεται σε πολλές χιλιάδες στρέμματα, δημιουργείται απ’ τις αστικές ενσωματώσεις – εν μέρει παλιές, εν μέρει καινούργιες – και περιβάλλεται από τους ενδιάμεσους φυσικούς ή άλλους χώρους, φέρει το όνομα «καινούργια πόλη»
Η δημιουργία των καινούργιων πόλεων αποφασίστηκε το 1965 από το κράτος και τις ανώτατες περιφερειακές αρχές, για ν’ αποφύγουν την δημιουργία, μέσα στο νόμο, της μεγάλης κορώνας των Παρισίων, που είχε πολύ σημαντική αύξηση του πληθυσμού, και της αναρχικής χωροταξίας – πολεοδομίας. Παράδειγμα: αυτό που γινόταν στα πλησιέστερα προάστια, κάτω από την πίεση της κρίσης της κατοικίας – δημιουργία μεγάλων αστικών συγκροτημάτων τύπου Sarcelles – Griguy – Ivry – Bobique κ.λ.π.
Μια τέτοια απόφαση συγκεντρώσεως των κατοικιών σε διαλεγμένα εκ των προτέρων σημεία γύρω από την πρωτεύουσα, φάνηκε τελικά αναγκαία για την διαβίωση (και για την διαβεβαίωση) των κατοίκων ως προς την δημιουργία καλλιτέρων εξαρτημάτων ψυχαγωγίας και λειτουργίας, καθώς και τη δυνατότητα εργασίας επί τόπου – λόγω των μεταφορικών συνθηκών του Παρισιού (πρόβλημα χρόνου) που συνοψίζεται στην παρακάτω έκφραση των κατοίκων του:
-Ύπνος – δουλειά – μεταφορά (μέσω υπογ. σιδηρ/μου)
-Dodo – Boulot – Metro

 

Εκτός αυτού υπήρχε η ανάγκη διάσωσης και συντήρησης των γεωργικών και δασικών περιοχών το τόπου.
Μετά την απογραφή του 1968, 170.000 νέοι κάτοικοι προστέθηκαν στον πληθυσμό των πόλεων και κωμοπόλεων μέσα στην περίμετρο του Παρισιού. Έπρεπε δε να υπάρχουν 200.000 έως 300.000 στο τέλος του αιώνα σε κάθε καινούργια πόλη. Σ’αυτές, που οι κατασκευές τους είναι περισσότερο προχωρημένες, ένα άτομο στα δύο δουλεύει επί τόπου. Το άλλο φεύγει στο Παρίσι ή στα πιο κοντινά προάστια. Ένα δίκτυο οδικό και σιδηροδρομικό βρίσκεται στο στάδιο της τελειοποιήσεως. Σταδιακά, οι σφυγμομετρήσεις έδειξαν ότι, για τις πόλεις Evry, Gergy – Pontoise (αναφέρω το Evry και το Gergy – Pontoise διότι είναι οι πιο προχωρημένες νέες πόλεις από τις οποίες, βλέποντάς τες, μπορούμε να έχουμε μια ιδέα των καινούργιων πόλεων), οι πρώτοι κάτοικοι απελευθερώθηκαν από το Παρίσι για τα ψώνια και την ψυχαγωγία…
Είναι πολλοί αυτοί που θέλουν να εξετάσουν τον προορισμό και την τύχη των καινούργιων πόλεων, είτε μέσα στα πλαίσια της δημιουργίας διαφόρων ομίλων είτε μέσω του τεχνάσματος των δημοτικών οργανισμών, που μοιράζονται σήμερα, μαζί με την κρατική διοίκηση, την υπευθυνότητα της κατασκευής των καινούργιων πόλεων. Για να ξέρουμε τι σκέπτονται για την πόλη τους αυτοί που έζησαν στις λάσπες και στις πρώτες ελλείψεις κατά την διάρκεια της κατασκευής, δεν έχουμε παρά να πάμε να τους ρωτήσουμε ή να δούμε το πώς ζουν ακόμη εκεί οι κάτοικοι των νέων πόλεων που βρίσκονται στα σκαριά της δημιουργίας των.