Πρόλογος

Μετά από την εισαγωγή του εκδότη θα είτανε σκόπιμο στη θέση αυτή να γίνει σύντομη αναφορά 1ον) στην γενικά αποδεκτή διαπίστωση του γερμανού κοινωνιολόγου Mitscherlich πως: η διαμορφωμένη πόλη μπορεί να γίνει πατρίδα, η μόνο συσσωρευμένη όχι γιατί η πατρίδα απαιτεί σημεία που να χαρακτηρίζουν ένα τόπο (και όταν φυσικά λέμε σημεία που να χαρακτηρίζουν ένα τόπο δεν εννοούμε μόνο τα σημεία αναφοράς αλλά και τα σημεία ταυτίσεων) και όταν λέμε τόπο, πατρίδα, εννοούμε και την πόλη, τον οικισμό (το χωριό, την γειτονιά μέχρι και την μικρότερη οικιστική μονάδα το σπίτι. Και τον 2ον ) στην ύπαρξη πλέον κομμάτων με αποκλειστικά οικολογικό-περιβαντολλογικό περιεχόμενο σε διάφορες χώρες της Ευρώπης όπως Γαλλία, Γερμανία, κ.λ.π. αλλάζοντας για πρώτη φορά στην ιστορία μας το πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο.
Το χρήμα παραμένει μέχρι σήμερα ο βασικός δείκτης μέτρησης και αξιολόγησης π.χ. διαφόρων εναλλακτικών λύσεων στην ανάπτυξη μιας περιοχής και όχι η οικολογική ισορροπία στην πλατειά έννοια της λέξεως παρ’ όλες τις δυνατότητες που έχουμε σήμερα πλέον να την μετρήσουμε και αυτή ξεπερνώντας τις δυσκολίες που ως γνωστό είχαμε και έχουμε στην άμεση μέτρηση εννοιών όπως αισθητική του Χώρου κ.λ.π.
Η αισθητική του Χώρου θα μπορούσε να μετρηθεί έμμεσα. Ένα παράδειγμα: συγκρίνοντας δύο περιοχές ένα αστικό περιβάλλον (συσσωρευμένη πόλη) και ένα παραδοσιακό οικισμό (διαμορφωμένη πόλη) και έχοντας υπ’ όψη την διαπίστωση του Mitscherlich περί πατρίδας οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως ο πληθυσμός ενός «συσσωρευμένου» περιβάλλοντος, στο οποίο οι έννοιες γειτονιά, χωριό, πόλη και πατρίδα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες, θα είτανε λιγότερο διατεθειμένος σε περίπτωση μιας εισβολής να υπερασπίσει τον τόπο του παρά ο πληθυσμός ενός ανθρώπινα «διαμορφωμένου» χώρου – παραδοσιακού οικισμού – ο οποίος είναι κοινωνικά δεμένος με όλες τις παραπάνω έννοιες.
Τι σημαίνει αυτό: αυτό σημαίνει πως εάν σε εθνικό επίπεδο είτανε δυνατό να διαμορφωθεί σωστά ο ανθρώπινος χώρος θα μπορούσε π.χ. να μειωθεί κατά πολύ ο ετήσιος προϋπολογισμός των δαπανών στην άμυνα αυτής της Χώρας. Ιδιαίτερα σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα που όλη της η ιστορία απέδειξε πως αυτό ακριβώς είτανε το στοιχείο που τη συγκράτησε μέχρι σήμερα στη ζωή.
Ο ελληνικός χώρος, φυσικός και ανθρωπογενής καταστρέφεται μέρα με τη μέρα μαζί μ’ αυτόν αλλοιώνεται όλο και περισσότερο η υπόσταση του Έλληνα και μαζί με τον Έλληνα ολόκληρος ο Ελληνισμός.
Γίνεται λοιπόν φανερό πόσο μεγάλος μπορεί να είναι ο ρόλος των παραδοσιακών οικισμών σε μια χώρα.
Οι προϋποθέσεις είναι βασικά τρεις:
1η Η ύπαρξη ενός συγκεκριμένου Χωροταξικού σχεδίου, ενός συντονισμένου προγράμματος δράσης και μιας εγσυγχρονισμένης σχετικής νομοθεσίας.
2η Η δημιουργία ενός, και μόνο κεντρικού φορέα Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, για την αντιμετώπιση όλων των θεμάτων στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και των παραδοσιακών οικισμών και
3η Η σωστή αντιμετώπιση των παραδοσιακών οικισμών που σημαίνει:
α) επανένταξη στη ζώνη και όχι μουσειακή συντήρηση και
β) αυτογνωσία στον αρχιτεκτονικό κόσμο για το ξεκίνημα μιας σύγχρονης νεοελληνικής αρχιτεκτονικής

Back to Top